Legioniści Piłsudskiego – przywracanie społecznej pamięci
W czwartkowe przedpołudnie 8 listopada 2018 r. z inicjatywy Muzeum Podhalańskiego im. Czesława Pajerskiego, w Kwaterze Żołnierzy Legionów Polskich na nowotarskim Cmentarzu Komunalnym, odbyła się skromna ceremonia z udziałem młodzieży nowotarskich szkół, przywrócenia społecznej pamięci nieznanych dotychczas z imienia i nazwiska żołnierzom spoczywających w tejże kwaterze.
W wyniku żmudnych kilkuletnich badań historycznych przeprowadzonych przez Roberta Kowalskiego, Kierownika Muzeum, udało się zidentyfikować, dziewięciu zapominanych dotychczas żołnierzy. Delegacje uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 1 im. Tadeusza Kościuszki, w Nowym Targu, Drużyna harcerska "Salamandry" ze Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika nr 2 w Nowym Targu, Zespołu Szkół Technicznych i Placówek im. Stanisława Staszica w Nowym Targu oraz Zespołu Szkół nr 1 im. Władysława Orkana w Nowym Targu, dokonały zmiany dotychczas znajdujących się na krzyżach tabliczek NIEZNANY na nowe IMIENNE. Przypomniane zostały sylwetki żołnierzy: FREYNO Wacław, MATUSZ Bolesław, OSMULSKI Mieczysław, OSTROWSKI Daniel, OTTAWA MARIAN, POL MARIAN, PONIKIEWSKI Feliks, PUDŁO Jan, ZAJĄCZKOWSKI Czesław, których krótkie biogramy odczytywali sami uczniowie. Następnie każdym krzyżu zapalony został znicz pamięci.
Po modlitwie za zmarłych i pochowanych żołnierzy prowadzonej przez księdza Włodzimierza Szumiecia, uczestnicy uroczystości odśpiewali wspólnie pieśń „My pierwsza Brygada”. Na zakończenie uroczystość przy każdym z 26 krzyży znajdujących się w kwaterze symbolicznie przystanął jedne uczeń … obraz jaki można było wówczas zobaczyć był niecodzienny, z cała brutalnością uświadomił bowiem wszystkim, iż pod metalowymi krzyżami spoczywają najprawdziwsi żołnierze, polscy – patrioci.
Uroczystości odbyły się w ramach Programu edukacyjno-naukowego „Zaginiony Legion Piłsudskiego. Kwatera wojenna z lat 1914-1923 w Nowym Targu”, dofinasowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i wpisały się w cykl miejskich i powiatowych obchodów 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości.
