Nowe działania we wspólnotach leśno-gruntowych z obszaru Małopolski
W dniu 4 listopada 2022 r. w siedzibie Starostwa Powiatowego w Nowym Targu zebrali się delegaci trzech spółek dla zagospodarowania wspólnot gruntowych z Zubrzycy Dolnej, Chyżnego oraz Lipnicy Wielkiej. Przy udziale Starosty Nowotarskiego Krzysztofa Fabera, Naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych Starostwa Powiatowego w Nowym Targu Wojciecha Krauzowicza oraz zaproszonego gościa Viceprezesa Polskiego Związku Zrzeszeń Leśnych Marka Geszprycha doszło do zawiązania Małopolskiego Związku Spółek Leśnych i Gruntowych. Co bardzo istotne jest to pierwsza tego typu organizacja w Polsce, powstała w wyniku współpracy spółek dla zagospodarowania wspólnot gruntowych na płaszczyźnie regulacji art. 22 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2261). Podjęte działania stanowiły pokłosie inicjatywy Polskiego Związku Zrzeszeń Leśnych z marca 2022 r., kiedy przy udziale Edwarda Siarki Sekretarza Stanu, Pełnomocnika Rządu ds. Leśnictwa i Łowiectwa, nastąpiło podpisanie uchwały intencyjnej w zakresie utworzenia w przyszłości związku dotyczącego wspólnot gruntowych z obszaru działania całej Małopolski. Miejscem podpisania powyższej deklaracji było również Starostwo Powiatowe w Nowym Targu. Jak widać zatem, ponownie w Powiecie Nowotarskim dochodzi do jednego z najważniejszych wydarzeń w Polsce w sferze leśnictwa niepaństwowego. Warto zatem przybliżyć bliżej to działanie.
Działania proceduralne
W zebraniu założycielskim udział wzięli delegaci poszczególnych spółek dla zagospodarowania wspólnot gruntowych z obszaru Orawy w powiecie nowotarskim. Obrady otworzył, a następnie prowadził wybrany na przewodniczącego zebrania Piotr Holla – przewodniczący zarządu spółki dla zagospodarowania Wspólnoty Leśnej w Zubrzycy Dolnej. Następnie zebrani jednogłośnie podjęli uchwałę o założeniu Małopolskiego Związku Spółek Leśnych i Gruntowych.
Kolejnym krokiem była debata nad projektem statutu, dyskusja i przyjęcie statutu. Działanie to dotyczyło pierwszej tego typu sfery aktywności w Polsce, stąd dyskusja dotyczyła wypracowania optymalnego modelu organizacji. Ze strony prawnej nad porządkiem działań czuwał radca prawny Marek Geszprych, reprezentujący jednocześnie organizację ogólnopolską Polski Związek Zrzeszeń Leśnych. W głosowaniu jawnym projekt przyjęto jednogłośnie i podjęto uchwałę o przyjęciu statutu Związku.
Następnym etapem był wybór prezesa zarządu Małopolskiego Związku Spółek Leśnych i Gruntowych, którym niemalże jednogłośnie (przy jednym głosie wstrzymującym) został Piotr Holla. Na skarbnika Związku i jednocześnie członka Zarządu został wybrany Karol Mastela - przewodniczący zarządu spółki dla zagospodarowania Wspólnoty Leśnej Urbarialnej w Lipnicy Wielkiej. Na sekretarza Związku i jednocześnie trzeciego członka Zarządu został wybrany Józef Hładowczak - przewodniczący zarządu spółki dla zagospodarowania Wspólnoty Leśnej Urbarialnej w Chyżnem.
Ostatnią częścią proceduralną był wybór komisji rewizyjnej Związku, której członkami zostali przedstawiciele wszystkich trzech spółek dla zagospodarowania wspólnot gruntowych urbarialnych w osobach: Jan Budziński – przewodniczący komisji rewizyjnej, Aniela Kubacka – członek komisji rewizyjnej oraz Józef Moniak – członek komisji rewizyjnej.
Charakter organizacji
Małopolski Związek Spółek Leśnych i Gruntowych jest dobrowolnym, samorządnym, i trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych, powstałym na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy Prawo o stowarzyszeniach. Związek będzie działać – po uzyskaniu osobowości prawnej w wyniku wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego – na podstawie Prawa o stowarzyszeniach, ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 140), ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 672) oraz innych przepisów powszechnie obowiązujących.
Siedziba władz Związku będzie znajdować się w Zubrzycy Dolnej. Związek będzie działać na obszarze Województwa Małopolskiego. Jednakże dla realizacji swoich celów Związek będzie mógł prowadzić działalność poza granicami Województwa Małopolskiego oraz poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Związek będzie mógł prowadzić działalność gospodarczą. Dochód uzyskany z tejże działalności gospodarczej służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków, zgodnie z treścią art. 34 Prawa o stowarzyszeniach.
Nadzór nad działalnością Związku będzie sprawować starosta właściwy według miejsca siedziby Związku, czyli Starosta Nowotarski.
Związek będzie mógł być członkiem krajowych i międzynarodowych organizacji o podobnym celu działania. Członkiem Związku będą mogły zostać wyłącznie osoby prawne, a w szczególności spółki dla zagospodarowania wspólnot gruntowych, na zasadach określonych w przepisach Prawa o stowarzyszeniach.
Cele działalności
Celem działalności Małopolskiego Związku Spółek Leśnych i Gruntowych będzie w szczególności:
- integrowanie środowiska związanego ze wspólnotami gruntowymi, oraz leśnictwem niepaństwowym,
- popularyzacja wśród społeczeństwa idei ochrony środowiska przyrodniczego,
- organizowanie szkoleń, kursów, wykładów i innych form edukacji dla członków Związku,
- pomoc w rozwiązywaniu prawnych i politycznych problemów dotyczących wspólnot gruntowych oraz gospodarki leśnej w niepaństwowych gospodarstwach leśnych,
- zapewnienie pomostu współpracy wspólnot gruntowych z innymi organami władzy publicznej oraz podmiotami prywatnymi w województwie i poza nim,
- podejmowanie współpracy z organizacjami i instytucjami uwzględniającymi problematykę ochrony środowiska, rozwoju gospodarczego i rolnictwa oraz zagospodarowania gruntów użytkowanych przez wspólnoty gruntowe, w tym grunty leśne,
- współudział w tworzeniu i kształtowaniu aktów prawnych regulujących sytuację gruntów użytkowanych przez wspólnoty gruntowe, w tym grunty leśne,
- reprezentowanie Związku w strukturach Polskiego Związku Zrzeszeń Leśnych,
- podejmowanie działań zmierzających ku uregulowaniu stosunków własnościowych.
Związek będzie realizować swoje cele przez:
- podejmowanie działań mających na celu integrowanie środowiska członków spółek dla zagospodarowania wspólnot gruntowych, właścicieli i użytkowników lasów,
- pozyskiwanie funduszy w kraju i za granicą,
- działalność edukacyjną, a w szczególności:
- organizowanie kursów i szkoleń,
- organizowanie konferencji, seminariów i narad,
- prowadzenie działalności informacyjnej i wydawniczej,
- promocję i pomoc dla członków spółek dla zagospodarowania wspólnot gruntowych, właścicieli oraz użytkowników lasów,
- współpracę z międzynarodowymi, krajowymi, regionalnymi i lokalnymi:
- organizacjami społecznymi, instytucjami,
- organami władzy publicznej,
- organizacjami gospodarczymi,
- organizacjami religijnymi,
- aktywne działanie w zakresie wspomagania wspólnot gruntowych i gospodarki leśnej w gospodarstwach rolnych i leśnych, w tym występowanie z inicjatywami wobec organów władzy publicznej, na zasadach określonych w przepisach szczególnych,
- podejmowanie inicjatyw lub współudział w kształtowaniu powszechnie obowiązujących aktów prawnych regulujących sytuację wspólnot gruntowych i lasów niepaństwowych oraz innych spraw mających wpływ na poprawę efektywności prowadzonej działalności,
- występowanie w obronie interesów członków Związku wobec organów władzy publicznej, instytucji, osób prywatnych oraz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą,
- w szczególności poprzez podejmowanie działań mających na celu uregulowanie stosunków własnościowych w lasach niepaństwowych, w tym prowadzenie postępowań administracyjnych i sądowych,
- współpracę z Polskim Związkiem Zrzeszeń Leśnych.
Pozostaje mieć nadzieję, że ostatnie działanie z obszaru powiatu nowotarskiego o skali ogólnopolskiej stanowi początek zmian ukierunkowanych na wzmocnienie pozycji wspólnot gruntowych, jak również lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa.