EKOPRACOWNIA W METALCE – podsumowanie projektu
W zakończonym właśnie roku szkolnym Zespół Szkół Technicznych i Placówek im. St. Staszica w Nowym Targu brał udział w realizacji Programu Regionalnego Wsparcia Edukacji Ekologicznej, który jest dofinansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚ). W ramach programu szkoła zrealizowała zadanie pn. „Utworzenie i wyposażenie ekopracowni w Zespole Szkół Technicznych i Placówek im. St. Staszica w Nowym Targu”. Koszt przedsięwzięcia wyniósł ostatecznie 53 958,40 złotych, z czego 48 540,36 zł to środki NFOŚ. Pozostała kwota wsparcia finansowego to środki pochodzące od organu prowadzącego szkołę - Powiatu Nowotarskiego.
W ramach projektu w jednej z sal wykonano remont posadzki, zakupiono wyposażenie ekopracowni w postaci mebli: zestawu segmentów, stolików, krzeseł, biurka, a także pomocy dydaktycznych: m.in. 75'' monitora interaktywnego, mikroskopów, kamery mikroskopowej, zestawu do badania wody, zestawu do oczyszczania wody, planszy ściennych i wielu innych interesujących materiałów, które wzbogacają zajęcia służące edukacji ekologicznej.
Głównym celem zrealizowanego zadania było podniesienie świadomości ekologicznej, upowszechnianie wiedzy w obszarze ochrony środowiska, gospodarki wodnej i zrównoważonego rozwoju oraz kształtowanie postaw proekologicznych wśród mieszkańców powiatu nowotarskiego, w szczególności społeczności skupionej wokół ZSTiP.
Projekt zakładał, że procesy edukacyjne związane z utworzeniem ekopracowni uwrażliwią odbiorców na otoczenie przyrodniczo-kulturowe, podniosą poziom świadomości o zagrożeniach związanych z degradacją środowiska, w szczególności najbliższego otoczenia tj. cennych przyrodniczo i kulturowo terenów Podhala, Spisza, Orawy, Gorców i Pienin.
Efektem naszych działań było budowanie podstaw odpowiedzialności za stan środowiska w najbliższej okolicy, nawyki proekologiczne, motywacja do uczestnictwa w aktywnościach ochronnych i przeciwdziałających degradacji środowiska naturalnego. Nastąpiło również podniesienie poziomu wiedzy uczniów i słuchaczy w zakresie metodologii prowadzenia badań oraz umiejętności prowadzenia obserwacji przyrodniczych. Efektem pracy z nowoczesnymi pomocami dydaktycznymi jest większe zainteresowanie uczniów oraz chęć brania udziału w różnych formach zajęć z zakresu nauk przyrodniczych oraz angażowanie się w akcje proekologiczne. Adresatami naszych działań byli także nauczyciele uczestniczący w licznych ekologicznych wydarzeniach oraz rodzice uczniów, którzy mieli okazję zapoznać się z problematyką ekologiczną i działaniami prowadzonym w ekopracowni m.in. podczas wywiadówek.
Liczymy na to, że wypromowane w ramach działań projektowych zasady zrównoważonego rozwoju i poznanie zależności istniejących w ekosystemach w dalszym oddziaływaniu ograniczy zachowania mające wpływ na degradację środowiska przyrodniczo-kulturowego naszego regionu.
W okresie realizacji projektu w szkolnej ekopracowni przeprowadzono lekcje poświęcone tematyce wpływu działalności człowieka na atmosferę na przykładzie smogu, wpływu inwestycji hydrologicznych, rolnictwa, górnictwa i transportu na warunki życia i degradację środowiska przyrodniczego, zanieczyszczenia powietrza tlenkami siarki, odnawialnymi i nieodnawialnymi zasobami przyrody oraz propozycjami racjonalnego gospodarowania tymi zasobami zgodnie zasadą zrównoważonego rozwoju, przyczyn i skutków spadku stężenia ozonu w stratosferze ziemskiej, sposobów zapobiegania powiększaniu się „dziury ozonowej”, a także zostało zorganizowanych wiele ciekawych wydarzeń, których krótki opis przedstawiamy poniżej.
W dniach 11 – 12 marca 2024 r. odbyły się prelekcje pod tytułem „Smog-fakty i mity”, przeprowadzone przez panią dr Magdalenę Cygan – przedstawicielkę stowarzyszenia Nowotarski Alarm Smogowy. Podczas spotkań, uczniowie klas pierwszych mieli okazję dowiedzieć się czym jest smog, skąd się bierze, jakie są poziomy informowania i alarmowania, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich. Uczestnicy prelekcji poznali również miasta z największą liczbą dni smogowych oraz z najwyższym średniorocznym stężeniem rakotwórczego benzopirenu. Pani doktor zwróciła także uwagę uczniów na wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie człowieka.
13 marca 2024 r. uczniowie klas o profilu technik architektury krajobrazu oraz technik budownictwa wzięli udział w szkoleniu z przedstawicielem firmy „RATHSCHECK”- www.lupek.pl . Jest ona liderem pokryć dachowych zarówno w Polsce, jak i na świecie. Do asortymentu pokryć dachowych wykorzystuje naturalny minerał środowiskowy – łupek kamienny. Po omówieniu części teoretycznej w szkolnej ekopracowni, uczniowie rozpoczęli część praktyczną w pracowni budowlanej, podczas której zostały zaprezentowane prace dekarskie.
W dniu 19 marca 2024 r. odbyło się szkolenie firmy „Nexler”, specjalizującej się w wykonaniu zielonych dachów oraz prezentującej wykorzystanie materiałów budowlanych w strefie mieszkalnej, oraz usługowej, w sposób przyjazny dla środowiska naturalnego. Uczniowie klas o profilu technik budownictwa i technik architektury krajobrazu zapoznali się z różnymi rodzajami dachów zielonych wraz z ich zastosowaniem, w tym tarasów widokowych, ogrodowych, balkonów, czy miejsc rekreacyjnych. Dachy zielone mają zalety zarówno ekonomiczne jak i ekologiczne, takie jak m.in.: ochrona izolacji, ochrona przed hałasem, ochrona przed przegrzaniem dachu, stanowią prywatną strefę odpoczynku, siedlisko dla roślin i zwierząt, pełnią funkcję retencyjną, wpływają na poprawę mikroklimatu, oczyszczanie powietrza, poprawę estetyki otoczenia.
W dniu 21 marca 2024 r. br. w ramach XVI Festiwalu Nauki zostały przeprowadzone warsztaty ekologiczne dla uczniów z klas szóstych szkoły podstawowej nr 2 i nr 4 w Nowym Targu. Podczas zajęć została poruszona tematyka obiegu wody w przyrodzie, zasobów wody słodkiej na Ziemi i sposobów jej oszczędzania, jak również tematyka wód gruntowych – ich gromadzenia, zasilania i zanieczyszczania. Przedstawione zostały źródła zanieczyszczeń wody, takie jak m.in.: rolnictwo, przemysł wytwarzający szkodliwe pyły, gazy, ścieki, spaliny, tzw. niska emisja, spalanie w gospodarstwach domowych śmieci, źle zabezpieczone wysypiska odpadów lub tzw. dzikie wysypiska śmieci, z których zanieczyszczenia przedostają się do wód gruntowych.
Podczas warsztatów dzieci mogły zaobserwować doświadczenie pokazujące krążenie wody w mikroskali, a także przypomnieć sobie zasady segregacji śmieci, która jest ważnym elementem recyklingu. Celem tej części zajęć było uświadomienie, że prawidłowa segregacja pozwoli dany materiał wykorzystać ponownie, co zmniejsza ilość odpadów na wysypiskach, a tym samym zanieczyszczenie wody, gleby i powietrza.
W dniu 26 marca 2024 r. klasy technikum wzięły udział w szkoleniu „Elektryczny samochód”, które przeprowadził przedstawiciel firmy „GRUPA Autoremo – Anndora – Autoneo”. Podczas pierwszej części szkolenia uczniowie zostali zapoznani z charakterystyką samochodu elektrycznego i jego atutami, takimi jak: brak emisji spalin, redukcja tła akustycznego, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, mniejsza konsumpcja surowców, innowacyjność i rozwój technologiczny oraz ofertą pracy Grupy Autoremo – „Dobry start”. Następnie uczniowie udali się do pracowni samochodowej, gdzie mogli na „żywym organizmie” poznać proces obsługi i naprawy samochodu elektrycznego. Poruszone zostały również tematy dotyczące stanowiska i narzędzi do obsługi pojazdów elektrycznych. Nie mogło zabraknąć także informacji na temat bezpieczeństwa oraz procedur związanych z obsługą samochodów elektrycznych po kolizjach drogowych.
W dniu 9 kwietnia 2024 r. uczniowie uczestniczyli w wykładzie pana Bartłomieja Zięby – doradcy ds. klimatu i środowiska w Starostwie Powiatowym w Nowym Targu, który poruszył bardzo istotny temat: „Wpływ klimatu na drzewostany”. Podczas wykładu uczniowie poznali rodzaje drzewostanów występujące na naszym terenie, lesistość kraju i powiatu nowotarskiego, historię wędrówki drzew: sosny, świerka, jodły i buka występujących na naszym terenie po ustąpieniu lodowca, przyczyny zamierania drzewostanów, występujące szkodniki drzew, fazy rozwoju drzewostanu, na czym polega ich przebudowa, aby były wielogatunkowe, wielowiekowe i wielopiętrowe, jaka jest rola torfowisk jako stabilizatorów klimatu i miejsc retencji wody, jaka jest historia torfowisk na terenie Kotliny Orawsko – Nowotarskiej, a także w jaki sposób ocieplenie klimatu wpływa na drzewostany, przez co niektóre z nich będą zanikać, a inne dominować.
W dniu 22 kwietnia 2024 r. podczas Światowego Dnia Ziemi, uczniowie: Michał Smoleń i Adrian Szlęk z kl. 4ATB oraz Przemysław Ciężobka z kl. 3ATB przeprowadzili pogadanki dla młodszych kolegów, pod tytułem „Nakrętki mogą pomóc”. Poruszyli ważne tematy ekologiczne dotyczące: zasobów wody na świecie, w tym zasobów wody słodkiej, rodzajów skażeń wody przez rolnictwo, przemysł, transport, spalanie śmieci, niską emisję, jakości wód w głównych rzekach w Polsce, oszczędzania wody i jej zużywania przez przeciętne gospodarstwo domowe, śladu wodnego przy produkcji różnych artykułów, segregacji śmieci i recyklingu, z podkreśleniem wrzucania plastikowych nakrętek do pojemników w kształcie serca rozmieszczonych przed wejściem głównym do szkoły oraz na korytarzach, ilości wytwarzanych odpadów w Polsce i na świecie, czasu rozkładania odpadów np. butelek plastikowych, odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii, wpływu wydobycia węgla oraz jego spalania na środowisko, zalet korzystania z odnawialnych źródeł energii oraz tego jak ważne jest aby zacząć dbać o planetę od samego siebie.
W tym samym dniu 24 uczniów z klas technikum przystąpiło do konkursu „Ile wiesz o ochronie środowiska i ekologii”. Konkurs uwzględnił wiadomości z zakresu: Parków Narodowych, Parków Krajobrazowych, form ochrony przyrody, oddziaływań antagonistycznych i nieantagonistycznych między organizmami, ekosystemu, cech populacji, sukcesji, odnawialnych zasobów przyrody oraz łańcuchów pokarmowych.
W dniu 29 maja 2024 r. w miała miejsce seria wykładów prowadzonych przez ekodoradców
z Urzędu Miasta Nowy Targ. Podczas spotkań uczniowie klas czwartych technikum mieli okazję poszerzyć swoją wiedzę w zakresie wymiany źródeł ciepła, termomodernizacji i instalacji odnawialnych źródeł energii. Panie prelegentki zwróciły szczególną uwagę na następujące aspekty: czym jest niska i wysoka emisja, jakie są rodzaje substancji zanieczyszczających powietrze, jak ukształtowanie terenu wpływa na jakość powietrza, jakie zapisy znajdują się w lokalnej uchwale antysmogowej dla Nowego Targu, na czym polega efektywność energetyczna budynków, jak wygląda audyt energetyczny budynku – https://kalkulatorczystepowietrze.kape.gov.pl/, jakie są zalety i wady kotłów gazowych, na pellet, zgazowujących drewno oraz elektrycznych, jakie produkty spełniają określone standardy środowiskowe i są uznawane za ekologiczne – https://lista-zum.ios.edu.pl/bepub/ben001.aspx, z jakich dofinansowań można skorzystać z budżetu miasta, jakie są dostępne dotacje na terenie miasta Nowy Targ. Na zakończenie wykładu uczniowie mieli także okazję przetestować kamerę termowizyjną.
Podjęte w projekcie działania nie tylko zwiększyły świadomość ekologiczną wśród młodych ludzi, ale także zmotywowały do tego, aby poprzez konkretne działania dbać o jakość powietrza we własnym otoczeniu. Uczniowie poznali również ekologiczne nowinki techniczne przy wykonywaniu robót montażowych zarówno w architekturze tradycyjnej, jak i nowoczesnej, dowiedzieli się jak wielkie znaczenie w budownictwie, czy architekturze krajobrazu ma wykorzystanie „zielonych rozwiązań”. Doświadczenia uwrażliwiły uczniów jak istotna jest ochrona, oszczędzanie i docenianie wody, jako najważniejszego zasobu naszej planety, a także przypomniały, że ogromna eksploatacja
i zanieczyszczenia powodują nieustanne kurczenie się tego zasobu, jak również podkreśliły szeroki
oraz wieloaspektowy problem jakim jest ocieplenie i zmiana klimatu.
Ze szczegółowymi relacjami oraz galerią zdjęć z przeprowadzonych w ekopracowni działań można zapoznać się na szkolnej stronie internetowej – https://zst.nowotarski.edu.pl/ oraz na szkolnych profilach w mediach społecznościowych: https://www.facebook.com/zstip i https://www.instagram.com/zstipnowytarg?utm_source=ig_web_button_share_sheet&igsh=ZDNlZDc0MzIxNw.
